تفاوت های خُلق و خَلق انسان
بسیاری از عالمان در تعریف اخلاق آنرا از ریشه خُلق دانسته اند و گفته اند آن صفات باطنی و درونی آدمی را گویند بر خلاف خَلق که صفات ظاهری و جسمی را در بر دارد ؛ لذا می توان با مقایسه خُلق با خَلق و بررسی تفاوت های آنها تا حد زیادی به مفهوم و تعریف اخلاق نزدیک شد .
|
خَلق (ساختار جسمی و بدن و چهره و نژاد جنسیت) |
خُلق (صفات باطنی و امور اخلاقی ) |
1 |
امور ظاهری و بیرونی |
امور باطنی و درونی |
2 |
امور مادّی و جسمی |
امور معنوی و روحی |
3 |
قابل رویت و مشاهده است (به طور مستقیم ) |
قابل دیدن و مشاهده نیست |
4 |
قابل اندازه گیری است و واحد اندازه گیری دارد |
قابل اندازه گیری نبوده و واحد اندازه گیری ندارد |
5 |
ذاتی ، ارثی و خدا دادی است |
اکتسابی است |
6 |
در اختیار انسان نیست |
در حوزه اختیار انسان قرار دارد |
7 |
قابل تغییر نیست * |
قابل تغییر است |
8 |
مورد سئوال و بازخواست قرار ندارد |
مورد بازخواست و مؤاخذه قرار می گیرد |
9 |
قابل مدح و ذمّ نیست |
قابل ستایش یا نکوهش است |
10 |
فرسوده شده و فانی است |
فرسودگی ندارد و باقی است |
11 |
معیار و مبنای انسان بودن انسان نیست |
ملاک و معیار انسانیت است |
12 |
|
|
13 |
|
|
14 |
|
|
*گرچه خَلق و ساختار جسمی انسان بدون مقایسه آن با خُلق تغییر می کند ، اما وقتی آنرا با خُلق مقایسه می کنیم دلایل زیر سبب می شود تا آن را غیر قابل تغییر بدانیم :
تغییرات خَلق 1- جبری و غیر ارادی است . 2 – کُند و آرام است . 3 – فقط کمّیّت ها تغییر می کنند . (کیفی و ماهوی نیست ) 4 – نوعی ترمیم و بازسازی صورت می گیرد . 5 – توسط دیگران انجام می شود .